خلاصه گزارش:
تاریخ برگزاری: ۲۸ و ۲۹ و ۳۰ تیر ۱۳۹۶ ( دو و نیم روزه )
سرپرست برنامه: حسین آبید
مسئول فنی : وحید کاویانی
راهنما : محمد علیزاده
مسیر : پیمایش خط الراس مرکزی دنا ( از گردنه بیژن تا روستای خفر )
تعداد شرکت کنندگان : ۸ نفر ( حسین آبید-وحید کاویانی – محمد علیزاده – علی مرادی – حسین شهریاری – محسن شریفی – سروش قنبری – علیرضا کشاورزی)
گزارش برنامه :
مختصری درباره رشته کوه های زاگرس و دنا
رشته کوه های زاگرس جزئی از کمربند کوهزائی آلپ – هیمالیا می باشند و دارای راستای شمال غرب – جنوب شرق هستند که از سمت شمال غرب وارد خاک عراق و ترکیه شده و در جنوب شرق به وسیله گسل میناب با خط عمان (( Oman line )) از ناحیه مکران جدا می گردند.
رشته کوه دنا بلندترین کوه و بزرگترین چین خوردگی رشته کوه بزرگ زاگرس محسوب شده و دارای خط الراسی به طول تقریبا ۹۰ کیلومتر است که از شمال غرب به جنوب شرق کشیده شده و بین سه استان کهکیلویه و بویراحمد ، اصفهان و فارس واقع شده است. این رشته کوه زیبا دارای ۴۹ قله بالای ۴۰۰۰ متر می باشد. رشته کوه دنا به سه بخش غربی ، مرکزی و شرقی تقسیم می شود که ناحیه غربی از قله کل قدویس تا مورگل را در بر دارد. قسمت مرکزی از قاش مستان تا گردنه بیژن را شامل می شود و ناحیه شرقی از گردنه بیژن تا قله پازن پیر ادامه می یابد. خط الراس مرکزی به دلیل تعداد ، پیوستگی و ارتفاع بیشتر قلل، جهت صعود خط الراسی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد.
پوشش گیاهی دنا:
در دامنه های جنوبی پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا تا ارتفاع ۲۵۰۰ متر جنگل بلوط همه جا را پوشانده است. در میان این درختان و نواحی و ارتفاعات مختلف گونه های جنگلی دیگری نظیر بنه، کیکم، ارژن، شین و انواع بادام کوهی مشاهده می شود. از ارتفاع ۲۵۰۰ متر به بالا جنگل بلوط تمام شده و درختچه های ارژن، شین، انواع گون ها و درختان سرو کوهی دیده می شود. از ارتفاع ۳۵۰۰ متر به بالا تنها شاهد پوششی از گون ها و گیاهان علفی و بوته ای درسطح زمین می باشیم. از ارتفاع ۴۰۰۰ متر به بالا دیگر خبری از بوته های سطحی منطقه نیست و تنها شاهد گیاهان کوچک و زیبایی در پناه سنگ ها و شکاف صخره ها هستیم و برخی از این گیاهان در اوایل تابستان گل های ریز، رنگین و بسیار زیبایی به بار می آورند.
قلل معروف خط الراس مرکزی دنا:
خط الراس مرکزی ( ازغرب گردنه بیژن تا شرق گردنه مورگل غربی ) دارای ۱۸ قله با ارتفاع بیش از ۴۰۰۰ متر میباشد که از آن جمله میتوان به قلل : سی چونی (سیچانلی به ارتفاع ۴۱۲۰ متر ) ، حوض دال ( ۴۳۶۰ متر) ، کرسومی ( ۴۲۶۰ متر ) ، حرا غربی ( ۴۳۰۰ متر) حرا شرقی ( ۴۳۱۰ متر) ، ماش ( ۴۳۰۰ متر ) ، بن رود ( ۴۲۵۰ متر ) ، برج آسمانی (بیژن ۲ به ارتفاع ۴۴۳۵ متر) ، قاش مستان ( بیژن ۳ به ارتفاع ۴۴۵۰ متر) ، مورگل ( ۴۴۲۰ متر)
مسیر های دسترسی به دنا:
رشته کوه دنا به سه بخش خط الراس غربی ، خط الراس مرکزی و خط الراس شرقی تقسیم بندی میشود.
خط الراس مرکزی مابین گردنه بیژن و گردنه مورگل غربی میباشد ، این بخش از دنا به دلیل همجواری با شهر سی سخت و نیز وجود جاده های دسترسی نسبتآ مناسبتر ، از دیگر خط الراس های دنا بیشترین صعود را به خود اختصاص داده است.
سه مسیر عمده دسترسی به خط الراس مرکزی دنا عبارتند از:
۱_ مسیر شمالی : از روستای تاریخی و زیبای خفرشهرستان سمیرم شروع و از طریق تنگه کی خسرو به خط الراس میرسد.
۲_مسیر گردنه بیژن : شهر سی سخت و گردنه بیژن را میتوان دروازه ورود به خط الراس های شرقی و مرکزی دنا نامید. گردنه بیژن شرقی ترین نقطه خط الراس مرکزی و ما بین این خط الراس با خط الراس شرقی محسوب میشود. از مسیر این گردنه میتوان به قلل برد آتش ، سیچونی ( واژه سیچونی در اصل “سیچانلی” و به معنای دارای موش در زبان آذری میباشد. عشایر قشقایی که در منطقه ییلاق میکنند ، چنین نامی را بر این قله گذارده اند ) ، حوض دال و خط الراس مرکزی دسترسی پیدا کرد.
۳_ مسیر جنوبی : سومین مسیر دسترسی به بخش مرکزی دنا از شهر زیبا و با صفای سی سخت و از طریق تنگه بزکش میباشد که با شیب نسبتا تندی به پناه گاه و قله حوض دال منتهی میشود.
گزارش برنامه :
روز چهار شنبه مورخه ۹۶/۰۴/۲۸ طبق تقویم گروه اعضاء شرکت کننده بنا بر برنامه اعلام شده ساعت ۱۲ ظهر در فلکه قصردشت شیراز جمع گشتیم. بعد از خرید مایحتاج و هماهنگی نهایی ساعت ۱۳ به وسیله ۲ ماشین شخصی به سمت یاسوج حرکت کردیم .
برای صرف ناهار در پمپ بنزین دالین توقف کوتاهی داشته و پس از آن مجددا راهی جاده گشتیم. مسافت شیراز تا شهر سی سخت حدود ۲۱۰ کیلومتر است. حدود ساعت ۱۶:۳۰ به شهر سی سخت رسیدیم و در منزل یکی از دوستان ماشین ها را پارک کرده و برای آخرین بار کوله ها را چک کرده و بستیم و توسط دو دستگاه تاکسی به سمت گردنه بیژن حرکت کردیم. ساعت ۱۷:۵۰ پای مسیر رسیدیم و صعود خود را با جلوداری جناب آقای علیزاده به سمت گردنه سیچونی و پناهگاه حوض دال شروع کردیم.
قسمتی از مسیر شیب تند همراه با بستر شنی بود . ساعت ۲۰:۳۰ به کنار چشمه سیچونی رسیدیم که تقریبا خشک شده بود. بعد از توقفی کوتاه و استراحت و برداشتن لباس گرم و هدلایت حرکت خود را مجددا به سمت پناهگاه حوض دال شروع کردیم. ساعت ۲۱:۴۵ و بعد از نزدیک ۴ ساعت پیاده روی به پناهگاه حوض دال رسیدیم. بنا بر تصمیم سرپرست گروه و در نظر گرفتن این موضوع که پناهگاه اصلی خیلی شلوغ است در پناهگاه فلزی قدیمی که درب آن نیز افتاده بود ساکن شدیم. با کمک دوستان عزیز در تاریکی شب و باد تند درب فلزی پناهگاه را در جای خود روی لولا قرار دادیم. بعد از تهیه و صرف شام سبک و اعلام برنامه توسط سرپرست گروه مبنی بر اینکه بیدارباش ساعت ۵:۳۰ خواهد بود به داخل کیسه خواب رفته و خوابیدیم. در کل طول شب از صدای باد می توانستیم این را استنباط کنیم که باد خیلی شدیدی در حال وزیدن است که تا صبح ادامه داشت . صبح بنا بر صلاح دید سرپرست تیم به دلیل شدت وزش باد ۲ ساعت حرکت خود را به تعویق انداخته و نهایتا ساعت ۸ پای مسیر حاضر و پیمایش روز دوم را به سوی قله حوض دال شروع کردیم. قسمت بسیار زیادی از مسیر شن و دارای شیب بسیار تند و ریزانی بود.
حدود ساعت ۹:۳۰ بود که به اولین قله برنامه خود یعنی قله ۴۳۵۰ متری حوض دال صعود کردیم.
بعد از تبریک اعضاء گروه به هم و گرفتن عکس یادگاری و توجه به این که باد بسیار شدیدی در قله در حال وزیدن بود و به خاطر اینکه از زمان بندی برنامه عقب بودیم بدون اتلاف وقت حرکت مجدد خود را از روی یال در جهت خط الراس و به سوی قله بعدی (حرا) شروع کردیم . ساعت ۱۱:۱۵ بر بالای قله ی ۴۳۱۰ متری حرا رسیدیم.
ساعت ۱۲:۰۰ به زیر قله ماش یا بیژن یک ( ارتفاع ۴۳۸۷ متر) رسیدیم. بنا به صلاح دید و مشورت سرپرست تیم با اعضای گروه به دلیل عقب بودن از برنامه قرار بر آن شد این قله را صعود نکرده و راه خود را به سوی قله ی بیژن ۲ ادامه بدهیم.
در میانه ی راه مابین بیژن ۱ و ۲ با جناب آقای پارسائی کوهنورد فسائی روبرو شدیم که توضیحات بسیار خوب و کاملی راجع به مسیر دادند و لطف کردند ما را در مسیر به سوی قله ی بیژن ۲ همراهی کردند. ساعت ۱۳:۱۵ به پای کوه بیژن ۲ ( برج آسمانی ) رسیدیم. با قرار دادن کوله های سنگین به زمین مسیر صعود به قله را پیش گرفتیم. مسیر دارای شیب تند و زمین شنی ریزانی بود. ساعت ۱۳:۴۵ به بالای قله برج آسمانی ( سه قبه آسمانی یا بیژن ۲ ) به ارتفاع ۴۴۳۵ متر رسیدیم. این قله همانگونه که از نامش پیداست متشکل از ۳ قله در کنار هم است. اعضاء تیم به هر سه قبه صعود کرده و عکس های یادگاری خود را گرفته و به سمت پایین روانه گشتیم.
استراحت کوتاهی در محل قرار دادن کوله ها پای کوه بیژن ۲ انجام دادیم و ساعت ۱۵:۱۵ حرکت خود را مجددا شروع کردیم. در مسیر به چشمه خرسی رسیدیم که آب مناسبی داشت. تیم آب مورد نیاز خود را برداشت و مسیر را بدون اتلاف وقت ادامه دادیم. ساعت ۱۷:۳۰ موفق به صعود به قله ی ۴۲۵۰ متری بن رود شدیم.
مجددا مسیر را ادامه داده و ساعت ۱۸:۳۰ به پای قله قاش مستان یا بیژن ۳ رسیدیم. در زمین پهناور و تقریبا صاف و هموار پای قاش مستان که به آن زمین فوتبال یا فرودگاه گفته میشود کوله های خود را زمین گذاشته و قصد صعود به بلند ترین قله خط الراس کردیم. ساعت ۱۹ بود که به لطف خدا و تلاش همنوردان موفق به صعود به قله ۴۴۵۰ قاش مستان یا همان بیژن ۳ گشتیم. بعد از تبریک اعضاء گروه به هم و گرفتن عکس یادگاری به سمت پایین و محل کمپ شب مانی حرکت کردیم.
ساعت ۷:۴۵ به پای قاش مستان بازگشته و به همراه یک گروه دیگر شیرازی در پناه دیواره ای جهت در امان ماندن از بادهای سهمگین کمپ خود را زدیم و بعد از صرف غذای ساده و سبک به داخل چادرهای خود رفته و خوابیدیم. ساعت ۷:۰۰ صبح بود که بیدار باش داده شد و بیدار گشته و بعد از جمع کردن کمپ ساعت ۷:۳۰ به سمت پایین و روستای خفر حرکت کردیم.
در مسیر پایین آمدن یکی دو جا مجبور شدیم با احتیاط از روی یخچال های طبیعی موجود عبور کنیم. ساعت ۱۱:۰۰ به پناهگاه فلزی قاش مستان رسیدیم و استراحتی کردیم و صبحانه و نهار را در یک وعده خوردیم و ساعت ۱۲:۰۰ مجددا پای در مسیر گذاشتیم. ساعت ۱۴:۰۰ وارد روستای خفر شدیم و ساعتی در خانه کوهنورد استراحت کردیم و ساعت ۱۵:۳۰ توسط دو دستگاه ماشین اجاره ای که سرپرست زحمتکش برنامه فراهم کرده بود به سمت سی سخت راه افتادیم. ساعت ۱۷:۵۰ به شهر سی سخت و پای ماشین رسیده و راه بازگشت به شیراز را پیش گرفتیم.
با تشکر از علیرضا کشاورزی برای تهیه گزارش